[REVIEW] DIES IRAE – TUYỆT TÁC CỦA CHUUNI GENRE

“Come, gather and bear witness to my opera, now in the making.
Its script is the height of cliché, I am force to admit. And yet…
Its actors are of the finest fold; beyond exquisite.
Thus, I believe you will find it enthralling.”

Vào năm 2004, Type-moon cùng Nasu thả một quả bom vào ngành công nghiệp Visual novel mà cho đến hơn 10 năm sau, hậu quả của quả bom đó vẫn chưa phai mờ. Fate/Stay night chính là tác phẩm định nghĩa genre Chuuni – một genre mà thời ấy vẫn chưa có nhiều ngoài Demonbane hay Tsukihime. Những trận đánh lồng ghép trong triết lí của các nhân vật, những thần thoại từ ở phía Tây xa xôi, những câu bùa chú cùng tuyến nhân vật đã trở nên kinh điển. Và dường như khi nhìn vào F/SN, Masada đã lóe lên suy nghĩ rằng:” Trên cùng một concept thế này, mình có thể làm một tác phẩm khác tuyệt hơn nữa.” Và ở một khía cạnh nào đó, ngay cả fan ruột của Dies Irae cũng không thể phủ định rằng có những điểm trùng hợp giữa 2 tuyệt tác. Kei như bản clone của Rin, cách mà Ren sử dụng Marie làm gợi nhớ hình ảnh cặp đôi Shirou và Arturia, hai người cha xứ Trifa và Kirei, Reinhard và Gilgamesh.

Nhưng, sự tương đồng chỉ đến đó. Chính sự phát triển cốt truyện cùng tuyến nhân vật đó mới là điều quan trọng đối với một tác phẩm.

Và Dies Irae đã đạt được đỉnh cao của Chuuni genre dưới bàn tay cùa Masada. Trên phương diện suy nghĩ của ông, cái chất “Chuuni” không chỉ nằm ở phần art, cốt truyện, hay nhân vật mà còn nằm ở ngôn từ sử dụng. Lối viết văn vẻ như đang làm thơ, dùng những từ phức tạp có phần giả tạo đối với fan của thể loại Chuuni thì nó có khả năng gây nghiện hơn cả ma túy. Còn đối với những người thích lối viết đơn giản, gọn gàng, không văn vẻ thì Dies irae như liều thuốc độc. 

Một đoạn mình rất tâm đắc về cách Masada sử dụng ngôn từ

* Cốt truyện:

Thứ nhất, bản thân Dies Irae là một Battle Royale VN, nên phần Slice of life không được chú trọng nhiều. Và có vẻ như vào thời điểm này. Kĩ năng viết Slice of life của Masada còn khá kém nên những trò đùa ở những đoạn ấy thường khá gượng. Nhưng bù lại với sự xuất sắc của dàn VA đã phần nào vớt vát được điều đó. Nhưng sau prologue, độc giả không phải bận tâm về điều này, vì bắt đầu từ đó, Dies Irae bắt đầu thể hiện cái hay của mình.
Thứ 2, Dies Irae tượng trưng cho một tác phẩm mà người thưởng thức hay dùng tính từ “Cliché” để miêu tả. Nó dễ đoán đến không thể tưởng tượng được. Đọc đến giữa tác phẩm, mình có thể chắc rằng 90% người đọc đã có đủ thông tin để đoán được phần sau sẽ như thế nào. Dies Irae là một vở Opera hành động, sân khấu đã được chuẩn bị, kịch bản đã có trong tay, những diễn viên chỉ có việc lần lượt lên sân khấu diễn vai của mình. Nhưng, nói như vậy không có nghĩa là Dies Irae “gây nhàm chán” với sự dễ đoán của mình. Nó nằm trong phạm vi “những tác phẩm mà cốt truyện chỉ là thứ yếu để tô lên tính cách nhân vật.” Mình sẽ chỉ nói đến những nhân vật mà cá nhân cảm thấy nổi bật nhất trong cả tác phẩm.

* Route:

Với Dies Irae, người đọc gần như phải BẮT BUỘC đọc theo trình tự Kasumi > Kei > Marie > Rea dù bản thân VN không ép. Nhưng, để trải nghiệm được đầy đủ, đi theo trình tự là cần thiết. Bạn không thể nhảy đến Rea route hiểu tại nhân vật này lại làm như vậy.

- Kasumi route:

Hey, Ren
I’m on your side. I want you to rely on me when the going gets tough
I want to be your support. And I’d like you to remember that.
So don’t just run off without saying a word.

Kasumi route là route mở đầu, và như các bạn có thể đoán được, là route với vai trò giới thiệu nhân vật. Kasumi là bạn thuở nhỏ của Ren và Shirou, rất dễ nhận ra Kasumi có một “tình cảm đặc biệt” dành cho Ren. Nổi tiếng với phái nữ trong trường nhờ bản tính khá “men” và đặc biệt là rất giỏi Kendo (đẳng cấp quốc gia).  Kasumi đóng vai trò “comedy relief” (tấu hài) trong đa số phân cảnh có mình xuất hiện. Không những vậy, trong một vở kịch mà các diễn viên khác đều đứng trên bờ vực của sự điên loạn, Kasumi là đại diện của sự “bình thường”, là “mặt trời của những ngày giản đơn ” mà nhóm của Ren mong muốn. Route này hé mở quá khứ của 2 thành viên trong L.D.O và nhân vật phản diện người đọc mong chờ lại không xuất hiện mà lại là 1 nhân vật khác. Với vai trò chỉ là giới thiệu nhân vật, route này được đánh giá là yếu nhất, và cái kết của nó cũng chỉ như xát muối vào vết thương. Nói là vậy, nó cũng chứa những khoảnh khắc khá cool, như màn solo của Bey và Shirou. Nhất định không thể skip chỉ vì nó dở nhất.

- Kei route:

I – I regret nothing. I am confident in my taste in men.
I was reborn. He opened my eyes to the truth.
Lord Heydrich. He promised me to defeat you no matter what.
Were you not aware ? The hero never dies.
Those words opened my eyes. I realized it could very well be the truth.
He will defeat you – count on that. Even if I am to die here - .
All you are intruders in his story! So get the hell out of here and back to your own genre!

Sakurai Kei là chủ nhân của route thứ 2. Từ đầu truyện, Kei có vai trò ở phe phản diện, nhưng vì một vài biến cố, cô đã về phía chống lại L.D.O. Là nhân vật nữ mình thích nhất, Kei là một cô nàng với bản tính cứng nhắc, ngây thơ, bướng bỉnh, thường hay lên lớp Ren, và là một Tsundere. Nhưng cô không thuộc lớp bạo lực, cái tsun của cô rất dễ thương và hài hước, không gây có chịu dù chỉ một chút. Cô dạy cho Ren những lý thuyết cơ bản về Ewigkeit và cách chiến đấu. Route của Kei đóng vai trò như là “bàn đạp” cho 2 route còn lại. Nó cho chúng ta biết quá khứ của gia đình Sakurai, cũng như màn “chào sân” của 3 vị chỉ huy dưới trướng Reinhard. Chính Reinhard và Mercurius cũng xuất hiện trong 1 khoảng thời gian ngắn, nhưng trước khi mọi thứ được đẩy lên cao trào, Masada quyết định lui lại, để dành cho phần sau. Có một chút hụt hẫng nhưng quyết định đó về tổng thể là đúng đắn. Route này cũng chứng kiến nhiều khoảnh khắc lãng mạn “đúng nghĩa” nhất của cả Dies Irae. Xét về chemistry, ở giới tính đối lập, chỉ có Kei là hợp với Ren hơn tất thảy. Màn tán tỉnh nhau trên sân thượng đến bây giờ vẫn là một trong những khoảnh khắc Tsundere thú vị nhất cả bộ (có thể cả ngành 2D) đối với mình. Nếu trong chờ vào romance ở Dies Irae, route này là không thể bỏ qua.
p/s: Ở route này còn có sự xuất hiện của nhân vật phụ mà mình đánh giá là “đứng thứ 2 trong danh sách best girl”. 

- Marie route:

I see every thing.
I am at your side.
I shall not abandon a soul.
And I will embrace all.
No, Let me embrace you.
I wish to protect everything I cherish for all eternity
Amantes Amentes – Omnia Vincit Amor

Marie là cô gái thứ 3 của Dies Irae. Sinh ra ở nước Pháp trong một hoàn cảnh “kì dị”, cô mang trong mình lời nguyền của máy chém từ nhỏ. Vì mang trong mình lời nguyền đó, cô không thể giao tiếp với con người, và điều đó làm cô phát triển theo hướng bất thường. Là bạn đồng hành, vũ khí, công cụ để Ren sử dụng để tiêu diệt kẻ địch. Khi mới gặp Ren, cô chỉ là một “lưỡi dao cùn”, sẵn sàng làm tất cả mọi thứ mà Ren bảo, kể cả là sát hại bạn của chính cậu. Nhưng dần dần khi câu chuyện phát triển, nhân vật Marie cũng phát triển hơn, cô dần trở nên giống con người hơn, và lưỡi dao của cô được mài sắt đến mức sẵn sàng “cắt đứt mọi định luật”. Ở route này, mọi thứ được đẩy lên cao trào, với những bí mật ẩn trong 2 route trước được khai triển gần hết. Khi đến được đây, người đọc đã có thể phần nào nhận ra được hầu hết bí ẩn đằng sau Dies Irae, mọi thứ trở nên dễ đoán, không còn về plot nữa. Nhưng, họ cũng đồng thời thấy được điều khiến Dies Irae tuyệt vời. Trường đoạn bản Einsatz nổi lên, người anh hùng và con Quái Vật lao vào nhau với đã trở thành khoảnh khắc kinh điển của Dies. Về romance thì không có gì đáng nói nếu xem xét tính cách của Marie. Vở Opera đã lên đến cao trào, vậy tiếp theo, Masada sẽ xử lí đoạn kết thế nào đây khi mọi thứ dường như đã an bài ?

- Rea route:

“First, I’ll open my eyes…
Listen closely…
Speak out loud…
And help them out.”

Nhân vật nữ và là route cuối cùng khép lại vở Opera. Nói về Rea trước, cô là đàn chị của Ren ở trường, có tính cách khép kín, luôn luôn 1 mình, miệng lưỡi rất bén, và rất cứng đầu, chỉ nói chuyện với những người thân thiết. Cô cũng có khiếu hài hước khô khan, đa số là để chế giễu Ren với bộ mặt “nghiêm túc”. Được nuôi dạy từ nhỏ ở nhà thờ, nên có thể đoán được Rea có mối quan hệ với các thành viên của L.D.O ngay từ đầu. Rea route là nơi tất cả mọi thứ được đẩy lên cao trào ngay từ những giây đầu tiên, nơi tất cả mọi thứ được đưa ra ánh sáng. Tất cả các nhân vật mở đôi mắt đối mặt với sự thật, định mệnh duy nhất của mình. Nếu như Marie route được miêu tả là một vở Opera với cái kết hoàn chỉnh, không một twist nào cả thì Rea route lại như là 1 cái “fuck you” vào vở opera và kịch bản cliché ở Marie route. Tất cả những tinh hoa được kết tinh từ các route trước tụ tập về đây, những trường đoạn miêu tả tâm lí nhân vật ở đây được miêu tả bẳng những mĩ từ đẹp nhất có thể. Các trận chiến ở Rea route, không như các route khác, là một cuộc tàn sát thực sự, các nhân vật dặt cả linh hồn, con người, lí tưởng và sức mạnh của họ ngay từ những giây đầu tiên lâm trận. Duy chỉ có một điểm tiếc nuối duy nhất là romance ở đây dường như không tồn tại. Mối quan hệ giữa Ren và Rea cảm thấy “gượng ép”, và cá nhân mình cảm thấy nhân vật Rea là “yếu nhất” trong các diễn viên ở vở Opera ngay cả trong route của mình. Dù vậy, không thể phủ nhận route cuối cùng này là route với cấu trúc, pacing, sự phát triển của nhân vật (được buildup từ 3 route trước) là tuyệt tác, điểm nhấn của cả bộ.

* Nhân vật:

Dies Irae được dựng lên từ 3 trụ cột mang 3 màu khác nhau. Mình sẽ nói về nhân vật đại diện cho 3 màu ấy.

My love shall take the form of destruction. I shall ravage so I can cherish. I adore the weak that bow before me, as well as the defeated that bend their knees. My love expands to the vassals that rebel, and those that mean me harm. I love all and everything. And so I shall lay waste to all before me.”

Nhân vật nổi bật nhất đối với mình chính là Reinhard Heydrich. Mình đánh giá Reinhard là nhân vật phản diện xuất sắc nhất trong tất cả những tác phẩm trên mọi phương tiện mình đã thưởng thức. Ngay từ giây phút đầu xuất hiện, Reinhard đã cho thấy uy thế, khí chất của một vị đế vương mang trong mình Charisma tuyệt đối với bằng chứng là khi Reinhard vừa hoàn tất bài diễn thuyết của mình thì tất cả cư dân cửa Berlin đồng loạt tự tử và quy phục The Beast không mảy may do dự. Tất cả các CG của Reinhard đều tôn lên vẻ đẹp, sự cao quý, hào nhoáng của chính nhân vật. Cả ngoại hình và tính cách của Reinhard đều lấp lánh màu vàng của sự vương giả, quyền quý. Và đây đối với mình cũng là vai thành công nhất của Suwabe Junichi. Giọng của anh mang thể hiện chất vương giả cũng như Charisma của Reinhard rất thành công, lôi cuốn người đọc. Một điểm nữa là không như bất kì nhân vật phản diện nào khi lâm vào tình cảnh bất lợi với câu thoại kinh điển: “Không..Không thể nào”. Nhưng Reinhard không như vậy, luôn giữ được sự uy nghiêm, không mất đi sự tự tin, kiêu ngạo, bản sắc của mình ngay cả khi bại trận.

If a hundreds battles yield no victory, fight a thousand.
If a thousand battles yield no victory, fight ten thousand.
Vow to struggle for an eternity, ceaselessly till the light of victory finally shines upon you.

Nhân vật mà mình muốn nhắc đến thứ 2 là Mercurius/Karl Kraft. Là cái bóng luôn ở phía sau thúc đẩy Reinhard tiến lên phía trước, là tên hề đã đem lòng thương yêu một trinh nữ và thề sẽ làm nô lệ cho cô vĩnh viễn từ ánh mắt đầu tiên. Cũng như Reinhard, Mercurius mang trong mình charisma,nhưng đặc tính của cả hai lại khác. Mercurius quyến rũ người đọc bằng những câu thoại dông dài đến vô lí mà nhìn thoáng qua chả mang một ý nghĩa gì cả. Khoác lên mình vẻ ngoài u ám, bí hiểm từ giây đầu tiên xuất hiện cùng Reinhard ở Berlin, Mercurius mang lại ấn tượng đầu không chút gì ấn tượng. Nhưng từng từ, từng câu chữ mà Mercurius thốt ra như bỏ bùa mê người đọc, khiến mình không thể rời mắt khỏi. Ở lần đọc đầu tiên, mình cảm nhận nhân vật Mercurius thú vị, nhưng không có chiều sâu so với mặt bằng chung của Dies. Nhưng sau lần đọc thứ 2, Mercurius trở thành nhân vật mình thấy có tâm lý thú vị nhất Dies. Thật khó để nói về nhân vật này mà không đụng đến spoil, nên mình chỉ viết ngắn gọn như vậy để mọi người tự tìm hiểu.

Our lives are but petals in the wind
Moments lost in the annals of time.
No matter how fiercely we struggle to make it ours, eternity will always elude us.

Nhân vật mình muốn nhắc đến cuối cùng, lead actor của vở opera, Fujii Ren – Zarathustra. Anh là hiện thân của trope “protagonist học sinh bình thường” của genre battle royale. Đối với cậu, những ngày bình dị chính là món quà quan trọng nhất. Cậu là “một con sói đơn độc”, chỉ nói chuyện với những người thân, và là một trong những chàng trai “Tsundere chính hiệu”. Cũng chính vì bản tính Tsundere đó mà chemistry của cậu với Kei – một tsundere khác – rất đáng yêu và hài hước. Xuyên suốt cả Dies Irae, tuy là nhân vật chính, cậu lại bị cái bóng quá lớn của 2 vị thủ lĩnh phe phản diện làm mờ đi. Nhưng với mình, chỉ những khoảnh khắc lóe sáng đó cũng làm cậu trở thành 1 trong những nhân vật đáng nhớ nhất, và cũng gần gũi (về lý tưởng) nhất. Lý tưởng của cậu chỉ bộc lộ một cách mạnh mẽ ở route cuối cùng khi bị thử thách đến cực hạn về thể chất lẫn tinh thần, và ở đó, không như ở 3 route trước, Masada đã dành rất nhiều mĩ từ để tả về khao khát của cậu từ “mờ nhạt” trở thành “trụ cột” của cả bộ.

*Music

Yonao Keishi đã làm quá tốt, không có gì phải chê ở cả BGM và Vocal. Các track của Dies Irae có khả năng phản ánh cả tính cách, bản chất của họ. Mephistopheles – composed từ bản Requiem của Mozart – đầy ma mị và mang âm hưởng cao xuyên suốt cả track để xứng với sự quyền quý của The Beast. Hay bản Nigredo mang âm hưởng u ám dành cho Mikhail.

*Voice Cast:

Dies Irae không nghi ngờ là một trong những dự án thành công nhất của các seiyuu tham gia vào. Mình đánh giá Reinhard là vai thành công nhất trong tất cả dự án của Suwabe Junichi. Sakiware Spoon thể hiện tài năng của mình khi anh thể hiện 2 chất giọng không thể phân biệt được: 1 bình thường, và 1 như đang đọc thơ, ma mị, quyến rũ. Trong một tác phẩm đề cao sự phát triển nhân vật chứ không phải cốt truyện, VA đóng vai trò quyết định trong sự thành bại của nó khi thông qua giọng nói, ta có thể biết được cốt lõi con người của họ. Và tất cả seiyuu đều để lại dấu ấn không thể phai mờ khi nhập vào vai diễn. 

Lời kết:

Dies Irae, dù được mình và nhiều người đề cao như vậy, nó không phải là Chén Thánh đáp ứng được tất cả kì vọng của tất cả. Không chỉ đối với Dies Irae mà đối với tất cả loại hình nghệ thuật. Đặt kì vọng của mình ở một mức vừa đủ ngay cả sau khi đọc xong những review trên mạng. Một vấn đề nữa là thời gian, nếu đọc nhanh thì ít nhất các bạn cũng phải bỏ ra ~75 tiếng để cảm nhận được hết ngôn từ, vẻ đẹp của nó. Lời khuyên của mình, hãy chỉ đọc nó trong những ngày nghỉ dài, hoặc có thể dành thời gian đều đặn mỗi ngày cho nó. Có như vậy, thì việc đọc một bộ dài như vậy cảm thấy không mệt mỏi, và có thể tận hưởng nó một cách tốt nhất. Mong các bạn có thể tận hưởng cái hay của Dies Irae và giới thiệu với nhiều người ở cộng đồng Việt hơn.  

Thang điểm tổng kết:

Art: 9/10
Cốt truyện: 8/10
Nhân vật:10/10
VAs: 9.5/10
Âm nhạc:9/10
Writing: 9.5/10

Tổng kết: 9.5/10